എന്താണ് ഹൃദയാഘാതത്തിനുള്ള രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ (ത്രോംബോലൈസിസ്)?
|എന്താണ് ഹൃദയാഘാതത്തിനുള്ള രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ (ത്രോംബോലൈസിസ്)?
ഹൃദയാഘാതത്തിനുള്ള ആദ്യകാല ചികിത്സയുടെ ഒരു പ്രധാന മാർഗ്ഗമായിരുന്നു രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ. മെക്കാനിക്കൽ ക്ലോട്ട് റിമൂവിംഗ് ട്രീറ്റ്മെന്റിലൂടെ ഇത് വലിയ തോതിൽ മറികടന്നിട്ടുങ്കിലും, ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ ഉപയോഗപ്രദമാകും. വിഭവ പരിമിതമായ സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഇത് ഇപ്പോഴും ഒരു പ്രധാന ചികിത്സാരീതിയാണ്.
കൊറോണറി ആർട്ടറി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഹൃദയത്തിലേക്ക് ഓക്സിജൻ അടങ്ങിയ രക്തം വിതരണം ചെയ്യുന്ന രക്തക്കുഴലിലെ പെട്ടെന്നുള്ള തടസ്സം മൂലമാണ് സാധാരണയായി ഹൃദയാഘാതം ഉണ്ടാകുന്നത്. കൊറോണറി ആർട്ടറിക്കുള്ളിൽ രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നതിനാലാണ് പെട്ടെന്നുള്ള ബ്ലോക്കുകൾ സാധാരണയായി ഉണ്ടാകുന്നത്. കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടുന്നതിനാൽ, മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന ഭാഗിക ബ്ലോക്കിൽ രക്ത കട്ടകൾ ഉണ്ടാകാം. ഹൃദയാഘാതം സംഭവിച്ച് ഉടൻ തന്നെ രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്നത് രക്ത വിതരണം നഷ്ടപ്പെടുന്നതുമൂലമുള്ള കേടുപാടുകളിൽ നിന്ന് ധാരാളം ഹൃദയപേശികളെ രക്ഷിക്കും. മയോകാർഡിയൽ ഇൻഫാർക്ഷനുള്ള ത്രോംബോളിറ്റിക് തെറാപ്പി എന്നാണ് ഈ രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഹൃദയാഘാതത്തിന്റെ സാങ്കേതിക പദമാണ് മയോകാർഡിയൽ ഇൻഫാർക്ഷൻ.
രോഗലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടുതുടങ്ങി 3 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ ഏറ്റവും ഫലപ്രദമാണ്. അതിനപ്പുറം, കട്ടപിടിക്കുന്നത് കൂടുതൽ ദൃഢമാകുകയും രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ വഴി അലിയുന്നത് കൂടുതൽ ബുദ്ധിമുട്ടാകുകയും ചെയ്യുന്നതിനാൽ ഫലപ്രാപ്തി കുറയുന്നു. രോഗലക്ഷണങ്ങൾ ആരംഭിച്ചതിന് ശേഷമുള്ള ആദ്യത്തെ 6 മുതൽ 12 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ ഇത് ഒരു ന്യായമായ ഓപ്ഷനായി കണക്കാക്കാം. ആവർത്തിച്ചുള്ള നെഞ്ചുവേദന ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, അപൂർവ സന്ദർഭങ്ങളിൽ, അതിനപ്പുറവും പരിഗണിക്കാം. കൊറോണറി ആൻജിയോപ്ലാസ്റ്റിയുടെ ലഭ്യതയോടെ, രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സയേക്കാൾ ആൻജിയോപ്ലാസ്റ്റിക്കാണ് ഇപ്പോൾ പ്രഥമ മുൻഗണന നൽകുന്നത്.
കൈത്തണ്ടയിലെയോ തുടയിലെയോ രക്തക്കുഴലുകളിലൂടെ കടത്തുന്ന ബലൂൺ കത്തീറ്ററുകൾ ഉപയോഗിച്ച് കൊറോണറി ആർട്ടറിയിലെ ബ്ലോക്കുകൾ നീക്കം ചെയ്യുന്ന പ്രക്രിയയാണ് കൊറോണറി ആൻജിയോപ്ലാസ്റ്റി. ബലൂൺ കത്തീറ്ററുകൾ അഗ്രഭാഗത്ത് ഉറപ്പുള്ള ബലൂണുകളുള്ള ചെറിയ ട്യൂബുകളാണ്, അവ പ്രഷർ ഗേജ് ഉള്ള ഒരു സിറിഞ്ച് പോലെയുള്ള മെക്കാനിസം ഉപയോഗിച്ച് പുറത്ത് നിന്ന് വീർപ്പിക്കാനാകും. തുടർച്ചയായ എക്സ്-റേ ഇമേജിംഗിന് കീഴിൽ ഗൈഡ് കത്തീറ്ററുകൾ എന്നറിയപ്പെടുന്ന കുറച്ചുകൂടി വലിയ ട്യൂബുകളിലൂടെ ബലൂൺ കത്തീറ്ററുകൾ ഹൃദയത്തിന്റെ രക്തക്കുഴലുകളിലേക്ക് നയിക്കപ്പെടുന്നു. ആശുപത്രിയിൽ എത്തിയ ഉടൻ തന്നെ ഈ ചികിത്സ നടത്തണം. സാങ്കേതിക കാലതാമസമുണ്ടെങ്കിൽ, സമയം നേടുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രാഥമിക ചികിത്സയായി ക്ലോട്ട് ഡിസോൾവിംഗ് ചികിത്സ കണക്കാക്കാം.
എല്ലാത്തരം ഹൃദയാഘാതങ്ങൾക്കും രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന ചികിത്സ അഥവ ത്രോംബോളിറ്റിക് തെറാപ്പി പരിഗണിക്കാനാവില്ല. ഇസിജിയിലെ എസ്ടി സെഗ്മെന്റ് എലവേഷൻ ഉള്ള എസ്ടി എലവേഷൻ മയോകാർഡിയൽ ഇൻഫാർക്ഷൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു പ്രത്യേക തരത്തിലേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. കാരണം, നോൺ-എസ്ടി എലവേഷൻ മയോകാർഡിയൽ ഇൻഫാർക്ഷന്, രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന മരുന്ന് ഉപയോഗിച്ച് അലിയിക്കുന്നതിന് അനുയോജ്യമായ മൃദുവായ രക്ത കട്ട ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയില്ല. രക്ത കട്ട അലിയിക്കുന്ന മരുന്നുകൾക്ക് ചെറുതോ വലുതോ ആയ രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുള്ളതിനാൽ, കാര്യമായ രക്തസ്രാവത്തിന് സാധ്യതയുള്ളവരിൽ ഇത് ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നു. രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നത് തടയുന്ന മരുന്നുകൾ കഴിക്കുന്നവരും രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നതിലെ വൈകല്യങ്ങൾ ഉള്ളവരും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടും.
ആൻറി പ്ലേറ്റ്ലെറ്റ് ഏജന്റുകൾ എന്നറിയപ്പെടുന്ന രക്തക്കുഴലുകളിൽ ബ്ലോക്കുകൾ ഉണ്ടാകുന്നത് തടയാൻ സാധാരണയായി നൽകുന്ന മരുന്നുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ് ഈ മരുന്നുകൾ എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കുക. കൃത്രിമ ഹൃദയ വാൽവുകളുള്ളവരിലും കാലിലെ സിരകളിൽ രക്തം കട്ടപിടിച്ചവരിലും, മുകൾ അറകളിലെ താള വ്യെതിയാനമായ ഏട്രിയൽ ഫിബ്രിലേഷൻ ഉള്ളവരിലും രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നത് തടയുന്നതിനുള്ള ആന്റികൊയാഗുലന്റ് മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു.